Bài 26: Thực hành quan sát vi khuẩn. Tìm hiểu các bước làm sữa chua

1. Chuẩn bị

- Dụng cụ: Kính hiển vi, lam kính, lamen, pipette, giấy lọc.

- Hóa chất: Xanh methylene.

- Mẫu vật: Nước dưa/cà muối. Tiêu bản mẫu.

2. Cách tiến hành

$\bullet \,\,$ Thực hành quan sát vi khuẩn

Bước 1: Dùng pipette lấy một vài giọt nước dưa/cà muối.

Bước 2: Nhỏ 1 giọt nước dưa/cà muối lên lam kính.

Bước 3: Đậy lamen lên giọt nước dưa/cà muối.

Bước 4: Nhỏ 1 giọt xanh methylene vào cạnh góc lamen để hòa lẫn với giọt nước dưa/cà muối.

Bước 5: Dùng giấy thấm nước thừa tràn ra ngoài lam kính.

Bước 6: Quan sát tiêu bản dưới kính hiển vi với vật kính 10x, 40x và vẽ vi khuẩn quan sát được.

$\Longrightarrow$ Trong nước dưa/ cà muối, loại vi khuẩn có mặt nhiều nhất là vi khuẩn lactic. Vi khuẩn lactic có dạng hình que, xếp riêng lẻ hoặc thành chuỗi.

$\bullet \,\,$ Thực hành làm sữa chua:

- Chuẩn bị:

+ Nguyên liệu: Sữa chua 100g, sữa đặc có đường 380g, nước đun sôi 500ml, nước đun sôi để nguội 500ml.

+ Dụng cụ: Cốc thủy tinh, nồi ủ hoặc thùng xốp, chậu thủy tinh, nhiệt kế.

- Cách tiến hành:

Bước 1: Đổ sữa đặc vào chậu thủy tinh.

Bước 2: Thêm vào 1 lít nước theo tỉ lệ 1/2 nước vừa đun sôi: 1/2 nước sôi để nguội và khuấy đều sao cho nhiệt độ hỗn hợp khoảng 40oC – 50oC.

Bước 3: Cho vào hỗn hợp trên một hộp sữa chua, khuấy nhẹ, đều tay.

Bước 4: Múc hỗn hợp sữa chua vào các cốc thủy tinh nhỏ có nắp đậy.

Bước 5: Xếp các cốc vào nồi ủ hoặc thùng xốp và ủ khoảng 8 – 12 giờ.

Bước 6: Bảo quản sữa chua đã ủ trong ngăn mát tủ lạnh.

$\Longrightarrow$ Phải bảo quản sữa chua trong ngăn mát tủ lạnh vì:

- Nếu để bên ngoài (nhiệt độ thích hợp), vi khuẩn lactic sẽ phát triển mạnh, lên men nhanh $\longrightarrow$ sữa chua trở nên quá chua, nhanh hỏng, bị vữa nát, khó bảo quản.

- Do đó, cần bảo quản sữa chua trong ngăn mát tủ lạnh (nhiệt độ thấp hơn) để hạn chế sự phát triển quá mức của vi khuẩn lactic $\longrightarrow$ giảm sự lên men quá nhanh $\longrightarrow$ sữa chua giữ được độ chua nhẹ đặc trưng, kéo dài được thời gian bảo quản.

- Ngoài ra, bỏ sữa chua vào trong ngăn mát tủ lạnh cũng hạn chế được sự xâm nhập, phát triển của các vi khuẩn có hại khác.