Bài 8: Đọc mở rộng theo thể loại: Kéo co

Văn bản Kéo co của tác giả Trần Thị Ly được in trong Trò chơi dân gian Nam Bộ, NXB Hội Nhà văn, 2017.

1.Chỉ ra những đặc điểm của văn bản giới thiệu một quy tắc hoặc luật lệ trong trò chơi hay hoạt động. Những đặc điểm ấy có mối quan hệ như thế nào với mục đích của văn bản? Hãy lí giải.

- Về cấu trúc, loại văn bản này thường có 3 phần:

+ Phần 1: Giới thiệu mục đích của quy trình thực hiện trò chơi hay hoạt động bằng một đoạn văn hoặc nhan đề bài viết (tên quy trình).

+ Phần 2: Liệt kê những gì cần chuẩn bị trước khi thực hiện trò chơi hay hoạt động.

+ Phần 3: Trình bày các bước cần thực hiện. Đối với trò chơi, đó là quy tắc, luật lệ, hướng dẫn cách chơi; đối với các hoạt động khác đó là thứ tự các bước thực hiện hoạt động.

+ Một số văn bản có thể có thêm phần giải thích sự cần thiết của mỗi bước thực hiện.

- Về đặc điểm hình thức: loại văn bản này thường sử dụng các con số (1, 2, 3…), từ ngữ chỉ thời gian (đầu tiên, tiếp theo, sau cùng...) hoặc chỉ thứ tự (thứ nhất, thứ hai…) để giới thiệu trình tự thực hiện; dùng từ ngữ miêu tả chi tiết cách thức hành động và một số thuật ngữ liên quan sử dụng câu chứa nhiều động từ, câu khiến để chỉ hành động hoặc yêu cầu thực hiện; dùng hình ảnh minh họa, sơ đồ chỉ dẫn, đề mục để tóm tắt thông tin chính; từ ngữ xưng hô ngôi thứ hai để chỉ người đọc.

- Những đặc điểm trên có mối quan hệ liên kết, gắn bó, bổ sung cho nhau, phối hợp chặt chẽ với nhau. Nhờ các đặc điểm người đọc nhận biết mục đích của văn bản và từ mục đích người viết triển khai nội dung, bài viết có đầy đủ các đặc điểm cần thiết.

2. Các thông tin trong văn bản Kéo co được triển khai theo những cách nào?

- Các thông tin được triển khai theo trật tự thời gian nhằm làm rõ quy tắc chơi của trò chơi.

- Các thông tin được triển khai theo mức độ quan trọng của thông tin (thông tin quan trọng trình bày trước).

3. Tim phương tiện phi ngôn ngữ được sử dụng trong văn bản và cho biết tác dụng của phương tiện đối với mục đích của văn bản.

- Phương tiện phi ngôn ngữ được sử dụng trong văn bản là hình ảnh minh họa.

- Tác dụng: giúp người đọc dễ dàng hình dung ra trò chơi, làm cho nội dung văn bản được sáng rõ, cụ thể hơn.