VB 2: Mây và sóng
- Ra-bin-đờ-ra-nát Ta-go (Rabindranath Tagore, 1861 - 1941) là danh nhân văn hóa, nhà thơ lớn của Ấn Độ. Ông là tác giả của nhiều tập thơ, kịch, bút kí…
- Mây và sóng in trong tập Trẻ thơ, xuất bản năm 1909, sau đó bài thơ được dịch sang tiếng Anh, in trong tập Trăng non, xuất bản năm 1915.
Chuẩn bị đọc
Chắc hẳn em đã từng chơi một trò chơi nào đó với người thân trong gia đình (cha mẹ, anh, chị...). Em có cảm xúc như thế nào về những giây phút ấy?
Em cùng các anh, chị trong nhà từng chơi trốn tìm, chia ô ăn quan, bắn bi… đó là lúc cả gia đình em ngập tràn tiếng cười vui vẻ, hạnh phúc.
Trải nghiệm cùng văn bản
1. Qua hình dung của người con về trò chơi khác "thú vị" hơn, em nghĩ người con muốn thể hiện tình cảm gì?
Người con muốn được gần gũi bên mẹ, thể hiện tình cảm yêu thương, quấn quýt với mẹ, được chơi cùng mẹ thì trò chơi nào cũng hấp dẫn, thú vị.
2. Hình ảnh nào thể hiện lên trong tâm trí em khi đọc bài thơ này?
Hình ảnh mẹ gấp quần áo cho cả nhà và nhìn mọi người với vẻ mặt mãn nguyện, còn em ngồi chơi ghép hình và cảm thấy vui vẻ, thoải mái.
Suy ngẫm và phản hồi
1. Những dấu hiệu nào giúp em nhận biết Mây và sóng là một bài thơ?
- Kết thúc mỗi câu tác giả đều xuống dòng.
- Bài thơ không có vần nhưng người đọc vẫn cảm nhận được âm điệu trữ tình của nó.
2. Kẻ bảng (SGK) và điền các thông tin phù hợp, sau đó, trao đổi với bạn:
| Ấn tượng của em về bài thơ | Những hình ảnh, biện pháp tu từ gợi cho em ấn tượng | Ý kiến của bạn em |
| Bài thơ có kết cấu lạ như một bài văn xuôi. Nội dung bài thơ thể hiện tình cảm gắn bó tha thiết, quấn quýt của hai mẹ con. Bài thơ đã truyền đạt được tình mẫu tử thiêng liêng và niềm hạnh phúc vô biên của hai mẹ con trong những trò chơi tưởng tượng của em bé. | Hình ảnh mây, sóng, bến bờ... đã được nhân hóa. Hình ảnh thiên nhiên rực rỡ, lung linh mà sống động, chân thực. Những trò chơi trong tưởng tượng của em bé và tình cảm ấp áp, bao dung của người mẹ |
3. Hãy phác họa (bằng lời hoặc bằng tranh) những hình dung của em khi đọc bài thơ và chia sẻ với các bạn.
Khi đọc bài thơ có thể hình dung ra khung cảnh bao la, rộng lớn của trời, mây, sóng nước. Trong khung cảnh ấy, nổi bật hình ảnh người mẹ đang âu yếm ôm con vào lòng và dành cho con ánh nhìn trìu mến, tình mẫu tử bao la thể hiện qua những trò chơi giữa hai mẹ con theo sự tưởng tượng của em bé.
4. Hãy nêu hiệu quả của việc sử dụng các yếu tố tự sự và miêu tả trong bài thơ.
- Yếu tố tự sự giúp người đọc hình dung rõ hơn tình cảm và sự gắn bó của hai mẹ con, niềm vui, niềm hạnh phúc của em bé trong những trò chơi.
- Yếu tố miêu tả giúp các sự vật hiện lên sinh động, hấp dẫn hơn như: bình minh vàng, vầng trăng bạc, bầu trời xanh…
5. Em có cảm nhận gì về tình cảm của tác giả? Những chi tiết nào trong bài thơ khiến em có cảm nhận đó?
- Bài thơ thể hiện sự trân trọng, ca ngợi tình mẫu tử thiêng liêng, gắn bó.
- Những chi tiết trong bài thơ khiến em có cảm nhận đó là:
+ Em bé từ chối lời rủ đi chơi của những người trên mây và trong sóng vì có mẹ đang đợi ở nhà.
+ Em tưởng tượng ra những trò chơi thú vị và hạnh phúc khi được chơi cùng với mẹ.
6. Những trò chơi mà em bé nghĩ ra và cách em mô tả trò chơi này thể hiện tình cảm với mẹ như thế nào? Điều đó gợi cho em suy nghĩ gì về tình cảm giữa những người thân trong gia đình?
- Những trò chơi mà em bé nghĩ ra:
+ Con là mây và mẹ là trăng.
+ Con là sóng, mẹ là bến bờ.
- Em bé từ chối những cám dỗ, hấp dẫn để ở bên mẹ.
- Điều đó gợi cho em suy nghĩ về tình cảm giữa những người thân, gia đình là tình cảm gắn bó, ruột thịt không điều gì có thể thay thế được, vì vậy nên trân trọng và dành tình yêu thương chân thành với người thân.
